Mái xanh

Mái xanh

Những ngày này Hà Nội đang nóng nắng gay gắt. Nhìn dòng người xe chật ních trôi chầm chậm trên đường Nguyễn Trãi dưới cái nắng chói chang 34 - 35 độ mới thấy thèm một bóng mát của cây xanh để rồi không khỏi tiếc nuối và xót xa cho hàng trăm cây xà cừ cổ thụ đã bị chặt hạ để lấy chỗ cho thi công tuyến đường sắt trên cao. Vẫn biết rằng, người ta chặt hạ cây xanh trong TP cũng chỉ là phục vụ cho việc phát triển hệ thống giao thông hiện đại trong tương lai gần. Nhưng, sẽ có nhiều cách giải quyết mà không phải chặt cây, nếu như…?!

Vài năm gần đây, xu hướng kiến trúc xanh mà Hội KTS Việt Nam đi tiên phong và kiên trì vận động giới KTS hưởng ứng với các tiêu chí Kiến trúc xanh đầy tính văn hóa và nhân văn, đang được cộng đồng xã hội ủng hộ. Bây giờ, đâu đâu cũng bàn đến và nghĩ đến kiến trúc xanh như một xu thế phát triển kiến trúc bền vững của thời đại mới. KTS Võ Trọng Nghĩa là một trong số những người tiên phong và đạt nhiều thành công ở trong nước và quốc tế với những công trình xanh của mình. Rất nhiều nhà phố do dân tự xây đã biết đưa cây xanh vào nhà, trên mái để làm đẹp ngôi nhà và cải thiện môi trường sống của gia đình.

Phong trào hoa hóa ban công của chị em với những chậu hoa rực rỡ sắc màu được đặt và treo trên ban công đang được cộng đồng ủng hộ. Rất nhiều sân thượng của các nhà phố trở thành vườn cây, vườn rau sạch theo kiểu tự cung tự cấp đã góp phần làm xanh mái phố. Trong khi muôn vàn tòa nhà chung cư hiện đại, cao cấp, cực kỳ tiện nghi đến mức xa xỉ, phơi mình trong cái nắng gay gắt của mùa hè thì những khu nhà ở cho người thu nhập thấp ở Đặng Xá vời vời màu xanh của cỏ cây với không gian công cộng thoáng đãng cho ta một suy nghĩ tốt lành về kiến trúc xanh, về kiến trúc vì con người mà Hội KTS Việt Nam hướng tới.
Đã có nhiều kiến nghị của ai đó là phải luật hóa kiến trúc xanh. Phải bắt buộc mỗi khi xây công trình mới phải có thành phần cây xanh. Thậm chí nếu xây dựng công trình mà chặt bao nhiêu cây thì phải trồng trả lại cần ấy cây. Nếu làm được như vậy thì quá tốt. Nhưng, kiến trúc xanh ở nước ta mới đang là xu hướng, nặng về vận động, tuyên truyền và thử nghiệm, mà nhiều KTS trẻ và một số nhà đầu tư dũng cảm đi trước thông qua các dự án cao cấp với vốn đầu tư cực lớn của mình.
Chúng ta còn rất nghèo, một cái mái phủ màu xanh cây cối, cỏ hoa hay trở thành vườn rau cũng đắt hơn nhiều khi lợp một mái tôn. Đấy là chưa kể phải có sự tư vấn của các nhà chuyên môn về cây xanh. Loại nào trồng được, loại nào không và kỹ thuật trồng, chống thấm cho mái ra sao… cũng là cả một quy trình đòi hỏi của kỹ thuật lâm nghiệp và khoa học xây dựng. Kiến trúc xanh là một cuộc cách mạng trong kiến trúc hiện đại. Những công trình xanh của Võ Trọng Nghĩa là những ví dụ sinh động cho một sự khởi đầu. Các tiêu chí kiến trúc xanh trên thế giới du nhập vào Việt Nam thì rất nhiều. Nhưng để có thể áp dụng phù hợp với điều kiện kinh tế, lối sống, văn hóa của người Việt Nam thì lại là vấn đề khác.

Câu chuyện làm xanh mái trong đô thị là câu chuyện thú vị và bổ ích của bài học kiến trúc xanh Việt Nam. Mong các nhà quản lý đô thị quan tâm và hãy làm gương khi vận dụng kiến trúc xanh vào trong xây dựng các trụ sở công quyền.

Bác Hồ đã dạy “ Cán bộ phải đi trước, quần chúng đi sau”.
Được như vậy, thì chẳng lo vài mươi năm nữa, đô thị của chúng ta không được phủ mát một màu xanh!

Còn bây giờ, ngày ngày, hàng vạn người và xe vẫn cứ chen nhau vì tắc đường trên những đường phố không một bóng cây dưới cái nắng chang chang của mùa hè nhiệt đới xứ mình!