Nhà ở xã hội 90-150 triệu: Vì sao Hà Nội chưa có?

Sự thông minh của Bình Dương không phải học trong sách vở mà từ những căn nhà trọ bình dân của người lao động hiện nay.

Chấp nhận không có lãi 

Tỉnh Bình Dương vừa khánh thành gần 5.000 căn hộ nhà ở xã hội và tiếp tục khởi công 10.000 căn hộ mới. Dự án do UBND tỉnh Bình Dương giao cho Tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp - TNHH Một thành viên (Becamex IDC) thực hiện. Các căn hộ rộng 30m2 được bán với giá chỉ 90-150 triệu đồng, người lao động chỉ phải trả trước 20%.

Trao đổi với Đất Việt, đại diện Ban quản lý dự án nhà ở xã hội Becamex cho biết, với diện tích 30m2, căn hộ có diện tích sàn 20m2, gác lửng 10m2, bề ngang 5m, chiều sâu 4m, chiều cao 4m. Sau khi hoàn thiện, Tổng công ty sẽ giao căn hộ cho khách hàng. Khách hàng có thể làm thêm một khu bếp với chi phí 4-5 triệu đồng. Tuổi thọ của công trình từ 30-50 năm.

Về mức giá rẻ nói trên, người này lý giải: "Quỹ đất xây dựng là do quỹ đất của Tổng công ty hỗ trợ, chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng bên trong và bên ngoài dự án cũng được hạch toán vào chi phí của khu công nghiệp hoặc khu dân cư kề cận đó. Do đó, giá bán ở đây chỉ là giá xây dựng căn hộ, hoàn toàn không có lời. Nếu cộng lãi 10% với chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng thì không có được giá đó".

"Becamex là doanh nghiệp nhà nước, định hướng của công ty là định hướng lâu dài chứ không phải những lợi nhuận tức thời. Chúng tôi chấp nhận không có lãi trong dự án nhà ở xã hội mà sẽ được lợi ở những dự án phát triển công nghiệp.

Nếu tỉnh thành nào cũng mở rộng các khu công nghiệp, người lao động sẽ về hết các tỉnh của họ, đâu có ở Bình Dương. Nếu Bình Dương có căn hộ giá ưu đãi, người dân ổn định cuộc sống thì họ cũng sẽ yên tâm làm việc, coi Bình Dương là quê hương thứ hai. Nguồn lao động trên địa bàn tỉnh nhờ đó cũng sẽ ổn định, các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào Bình Dương yên tâm mở rộng sản xuất", đại diện Ban quản lý dự án nhà ở xã hội Becamex nói.

Vì sao TP.HCM, Hà Nội thua Bình Dương?

Ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành đánh giá cao dự án nhà ở xã hội của Becamex IDC.

"Đây là một thành công rất lớn của Becamex và là một điểm sáng lớn của nhà ở xã hội phía nam. TP.HCM cho đến hôm nay chưa có căn nhà ở xã hội nào chính thức được xây dựng. Những chung cư mang tiếng là nhà ở xã hội ở TP.HCM đều từ nhà tái định cư mà ra. Hiện nay Công ty Địa ốc Hoàng Quân xây 4 block ở Hoàng Quân Plaza mà thôi, còn Bình Dương là những người đi sau TP.HCM nhưng lại về trước. Họ chọn một loại nhà ở rất thông minh và nhân bản.

Tôi đã xem nhà của Becamex và thấy cách làm rất thông minh. Họ làm căn hộ 30m2 gồm 2 phần: 20m2 tầng dưới và 10m2 tầng lửng, như vậy cả hai phần đều rất thông thoáng. Nếu họ chỉ làm 1 tầng và ngăn phòng ra sẽ rất bí".

Theo Phó Giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, sự thông minh này không phải học từ những tiến sĩ ở viện hàn lâm hay kiểu cách của nước ngoài mà học từ những căn nhà trọ bình thường của người lao động hiện nay.

"Nếu vào khu nhà trọ của người lao động sẽ thấy hàng loạt loại nhà này. Họ làm một phần dưới và nửa phần trên lửng. Phần trên để ngủ, phần dưới để ăn uống, tiếp khách, để xe... 

Có 5 mức giá khác nhau: giá tầng trệt khoảng 5-6 triệu đồng/m2, tầng trên cùng là lầu 5 giá 3 triệu đồng /m2, giá tiền cả căn hộ tròm trèm 100 triệu đồng. Đấy là căn nhỏ, còn nhiều căn rộng hơn giá từ 150-160 triệu, nghĩa là bình quân Becamex bán khoảng 4-4,5 triệu đồng/m2. Kiểu nhà 5 tầng mà xây không có thang máy, mọi tiện ích đều không cao thì họ có thể xây dựng khoảng 3 triệu đồng/m2 và do không kể tiền hạ tầng nên mức bán ra 4 triệu đồng/m2 là hợp lý".

Nói rằng bất kỳ dự án nhà ở xã hội nào cũng nhận được ưu đãi, nhưng cho đến nay Bình Dương làm được nhà ở giá 100 triệu đồng, còn Hà Nội, TP.HCM thì không, ông Nguyễn Văn Đực cho rằng:

"Bình Dương có một chính sách xuyên suốt, mạnh dạn về nhà ở xã hội. Có thể UBND tỉnh chỉ đạo xuống Becamex, Becamex giống như một công cụ của tỉnh để thực hiện chiến lược nhà ở xã hội của Bình Dương và họ được duyệt những căn hộ 30m2.

Còn ở TP.HCM, đố ai xin được căn hộ 30m2? Tôi đã đeo đuổi vấn đề này 4-5 năm nay mà chưa được. TP.HCM không cho căn hộ 30m2 mà chỉ cho căn hộ 50-60m2 trở lên. 

Làm nhà thu nhập thấp, tiền sử dụng đất rất thấp so với tiền mua đất và tiền làm hạ tầng. Tuy doanh nghiệp làm nhà ở xã hội nhưng phải mua đất, điện nước, đường sá... doanh nghiệp phải làm hết chứ không phải như Bình Dương miễn phí những cái này. Chính vì thế, tiền mua đất làm hạ tầng bị đánh đồng trong tiền căn hộ tới 1-2 triệu đồng/m2.

Bình Dương lấy đất từ khu đô thị mới đem làm nhà ở xã hội nên không có tình trạng trên".

Đối với Hà Nội, theo ông Nguyễn Văn Đực  còn có một lý do khác. Đó là đơn giá xây dựng của Hà Nội cao hơn, tiền vật tư, tiền nhân công tính theo đơn giá nhà nước, mà đơn giá nhà nước rất cao, đẩy giá thành xây dựng lên cao.

"Trong đơn giá kia có thể có lợi ích nhóm, nghĩa là chủ đầu tư làm nhà ở xã hội có khi cũng lời tiền thi công.

Ví dụ, chúng tôi thiết kế chung cư thu nhập thấp từ 12 – 15 tầng cho thấy: Đơn giá theo dự toán 1m2 xây dựng hoàn chỉnh: Vật tư 2,941 triệu đồng/m2; Nhân công 2,956 triệu đồng/m2. Trong khi thực tế nhân công 1,179 triệu đồng/m2. Đơn giá nhân công theo dự toán hơn 2,51 lần so với nhân công thực tế.

Với kinh nghiệm của người dân và nhà thầu, giá nhân công chỉ khoảng 40% giá vật tư, trong khi theo dự toán thì giá nhân công cao hơn vật tư là vô lý (lắp đặt thép, bàn cầu, bóng đèn cao hơn giá trị thép, bàn cầu, bóng đèn). 

Chính vì giá nhà ở xã hội theo đơn giá nhà nước thành ra nó cao thêm một lần nữa", ông nói.